Presentatie
PAGINA ONDER SCHRIJVEN
Deze huidige tekst is afkomstig van Wikipedia.
Het kan fouten bevatten. We doen wat nodig is om ze zo snel mogelijk te corrigeren!
 
Ossau-iraty is een oorsprongsbenaming ter aanduiding van een Franse kaas gemaakt van ongekookte geperste, geperste schapenmelk gemaakt in de departementen Pyrénées-Atlantiques en enkele steden in de Hautes-Pyrénées.
 
Deze benaming heeft sinds 1980 een gecontroleerde oorsprongsbenaming en sinds 1996 een beschermde oorsprongsbenaming of BOB (Europese bescherming). De kaas komt uit Baskenland en Béarn, de appellatie Ossau-Iraty is afkomstig uit de Pic du Midi d'Ossau en het bos van Iraty.
 
In 2011 werd een ossau-iraty van rauwe melk gerangschikt als "World's Best Ungepasteurized Cheese" en "Best French Cheese" in een grote kaaswedstrijd in Engeland.
 
Bij het maken van de aanvraag voor AOC-erkenning dragen de schapenmelkkazen van Pyrénées-Atlantiques namen van verschillende geografische oorsprong (dit zijn vaak de namen van hun fabrikanten). Om Baskische en Bearn-producenten te verenigen rond een gemeenschappelijke appellatie, is de keuze van geografische namen aan beide uiteinden van de zone essentieel.
 
Het Iraty-bos is het grootste beukenbos van Europa en strekt zich uit over de bergen van de Franse en Spaanse Baskenlanden; aan de andere kant, in Béarn, domineert de Pic du Midi d'Ossau de gelijknamige vallei
 
Het appellatiegebied van Ossau-Iraty beslaat het grootste deel van het departement Pyrénées-Atlantiques en maakt een minimale inval in de Hautes-Pyrénées.
 
Klimaat van het appellatiegebied
Ossau-iraty wordt geproduceerd in een gematigd zeeklimaat: veel neerslag, goed verdeeld over het hele jaar, met milde winters vanwege de nabijheid van de oceaan. Hoe verder het land in, hoe meer de temperaturen contrasteren: kouder in de winter, warmer in de zomer. Dit fenomeen wordt nog geaccentueerd door de hoogte.
 
Dit klimaat bevordert een groot deel van het jaar grasgroei op de hellingen, behalve misschien in juli-augustus, maar de ooien zijn dan in de zomer. Op hoogte helpt de zachtheid van de zomer de kudde om de nachten in de bergen in de open lucht door te brengen.
 
bron: Wikipedia
historisch
Prehistorie en Oudheid
Ossau-iraty kaas vindt zijn oorsprong in de pastorale en kaastradities van Baskenland en Béarn. De eerste sporen van fokken in de westelijke Pyreneeën dateren uit de Neolithische periode (overblijfselen van graven en herderswerktuigen die 7.000 jaar oud zijn in de Ossau-vallei).
 
In die tijd werd transhumance al beoefend. Het fokken was de primordiale activiteit, aangezien het de Romeinen waren die de regio de praktijk van de landbouw brachten: het opruimen en verbouwen van granen. Sindsdien is het een belangrijke economische en sociale rol blijven spelen in de valleien van deze regio.
 
De Latijns-sprekende Romeinse schrijver Martial maakt melding van schapenkazen uit de Pyreneeën die op de markt van Toulouse worden verkocht
 
Middeleeuwen, Renaissance en moderne tijd
In de Middeleeuwen waren veetransporten erg belangrijk, variërend van zomerweiden in de zomer tot de vlaktes van de Landes de Gascogne (nog niet bebost) en Bordeaux in de winter.
 
Dit is de oorsprong van het Pauillac-lam, gemaakt van schapen die vanaf de 18e eeuw de wijnstokken kwamen grazen in de winter, lammerend in de vlakte, dicht bij de markt van Bordeaux, in staat om de producten te kopen.
 
Vanaf de 14e eeuw organiseerden de herders zich door de zomervalleien te verdelen in gemeenschappen die cujalaa begrenzen, uitgestrekte graslanden, elk beheerd door een pastorale groep uit de vallei. Het woord evolueert naar het hedendaagse cayolar, een naam die vandaag de dag de enige herdershut in de zomerweiden aanduidt en niet langer het hele gebied.
 
In die tijd werden kaasboeken gebruikt als betaalmiddel voor huur- of verkoopcontracten en vormden ze de belangrijkste bron van inkomsten voor de herders.
 
hedendaagse periode
Het product is in de loop der eeuwen weinig veranderd, net als de structuren. De kazen zijn van de boerderij: elke herdersfamilie maakt zijn kazen en verkoopt ze. Later, in Béarn, maken fokkers er een gewoonte van om schapen-, koe- en geitenmelk te mengen.
Hun kuddes zijn groter en ze hebben geen tijd meer om hun producten te verkopen; ze vertrouwen hun kazen toe aan raffinaderijen, die dan de naam Laruns dragen, een klein dorpje in Bearn.
 
Voor Baskische producenten blijft kaas een familieproductie die lokaal wordt verkocht aan zeelieden en stedelingen in Bayonne.
In 1904 richtten Roquefort-fabrikanten productie-eenheden op in de Pyreneeën. De geproduceerde kazen worden vervolgens naar de kelders van Roquefort-sur-Soulzon gestuurd om te rijpen.
 
Deze vraag naar schapenmelk zal het inkomen van schapenhouders verhogen. Het beroep is georganiseerd en de productie verbetert door het verhogen van de cheptel; koppelselectie verbetert ook de prestaties van de ooien. Vanaf de jaren 1970 brokkelde de vraag naar Roquefort af om zich opnieuw te concentreren op het grondgebied van Aveyron-Tarn en werd de productie in de Pyreneeën gericht op de melkproductie van traditionele schapenkazen.
 
Geconfronteerd met de dreiging dat deze kaas zou afglijden naar een semi-industrieel diversificatieproduct voor Roquefort-producerende bedrijven, besloot de schapenzuivelindustrie van Pyrénées-Atlantiques in 1975 om de controle over zijn kaas terug te nemen.
 
Het richt een defensie-unie op en dient een aanvraag in voor erkenning als AOC voor de lokale kaas; de zaak eindigde in 1980.De kaas, sinds 6 maart 1980 beschermd door een gecontroleerde oorsprongsbenaming, is sindsdien een beschermde oorsprongsbenaming (Europese gelijkwaardigheid) geworden.